صیحه آسمانی

سومين علامت محتوم پيش از ظهور بزرگ منجي عالم بشريّت، صيحه (نداي) آسماني است. اين نشانه از نشانه‌هاي محتوم است و در نامه حضرت ولي عصر(عج) به آخرين نايب خود به نام سمري تصريح شده كه هر كس پيش از وقوع صيحه و خروج سفياني ارّعاي مشاهده كند، دروغگو است و اين خود دليلي محكم است كه پيش از ظهور، خروج سفياني و نداي آسماني اتّفاق خواهد افتاد.



نداي آسماني، مقارن ظهور و تفسير آيه شريفه «و استمع يوم يناد...»

چنان كه «علي بن ابراهيم» در تفسير آيه شريفه «گوش فرا دار روزي كه منادي ندا كند از مكاني نزديك.»(سوره ق: آيه41) از حضرت صارق عليه السلام روايت كرده كه فرمود:

"منادي ندا مي‌كند به اسم قائم عليه السلام واسم پدرش«روزي كه مي‌شنوند فرياد را به راستي اين است روز خروج»( سوره ق: آيه42)، صيحه قائم عليه السلام است."



در كمال الدّين روايت شده از امام باقر عليه السلام كه فرمود:

"ندا مي‌كند منادي از آسمان كه فلان بن فلان اوست امام و نام او را مي‌برد."



و نيز در آنجا روايت است از زراره از امام صارق عليه السلام كه فرمود:

"ندا مي‌كند منادي به اسم قائم عليه السلام"

گفت:"پرسيدم خاص است يا عام؟"

فرمود:"عام است، مي‌شنوند هر قومي به زبان خود."



روايت شده از اميرالمؤمنين عليه السلام كه فرمود:

"منادي ندا مي‌كند از آسمان كه: اي گروه مردم! امير شما فلان است و اين،‌آن مهدي است كه پر مي كند زمين را از عدل و داد ، چنانچه پر شده از ظلم و ستم."



چه هنگام بايد انتظار وقوع صيحه را كشيد

در روايات ما شيعيان از ائمه معصومين نقل گرديده كه چه هنگام بايد انتظار وقوع صيحه را كشيد كه ما به برخي از آن‌ها اشاراتي خواهيم داشت.



امام باقر عليه السلام مي‌فرمايند:

"مردم شرق و غرب به اختلاف مي گرايند. اهل قبله(مسلمانان) نيز دچار اختلاف مي‌شوند. مردم از ناامني به شدّت رنج مي‌برند و اين چنين روزگار سپري مي‌شود تا منادي آسماني ندا سردهد. چون بانگ آسماني را شنيديد بشتابيد."(كتاب الغيبه: نعماني، ص139* الارشاد: شيخ مفيد، ص237* الملاحم و الفتن: سيد بن طاوس، ص 114* بحار الانوار: علّامه مجلسي، ج52:ص235.)



در روايات ما آمده است كه دو ندا مردم را به خود جلب مي‌كند كه نشانه‌اي از قيام مظهر عدل خدا بر بسيط خاك است. يكي ندايي از آسمان كه جبرائيل آن را سر مي‌دهد و ديگري ندايي از زمين كه شيطان صاحب آن ندا مي‌باشد، كه گويا اين نداي دوم همان خروج سفياني شيطان صفت است. امام باقر عليه السلام در فرازي از يك روايت بلند بالا در بيان علائم و كيفيت ظهور چنين مي فرمايند:

"به ناچار اين دو صيحه پيش از قيام قائم(عج) شنيده خواهد شد؛ يكي از آسمان كه صداي جبرئيل امين است و ديگري از زمين كه صداي شيطان لعين است."





علائمي كه پيش از وقوع صيحه تحقّق مي‌يابد

در اخبار رسيده از ائمه معصومين اشاره گرديده است كه پيش از ظهور يوسف كنعاني، قائم منتظر(عج) نشانه‌هايي به وقوع مي پيوندد كه خود دلالت بر قريب الوقوع بودن صيحه مي‌كند. در اين باب، رسول گرامي مطلب را به اجمال برگزار كرده مي فرمايند كه شب دوم از ماه رمضان نشانه‌اي در آسمان پديد مي‌آيد:

"يَظهَرُ فيِ السَّماءِ آيَةٌ لِلَيلَتَينِ تَخلوُانِ مِن شَهرِ رَمَضانَ."

"دو شب گذشته از ماه رمضان نشانه اي در آسمان ظاهر مي‌شود."(الملاحم و الفتن: سيّد بن طاوس، ص35.)



اما شايد بتوان به بفضيل اين سخن پيامبر خدا را در كلام امام صادق عليه السلام جست و جو نمود كه فرمودند:

"سالي كه صيحه آسماني شنيده مي‌شود،‌قبل از آن در ماه رجب نشانه‌اي ديده خواهد شد. سؤال شد آن نشانه چيست؟ فرمود: سيمايي در قرص ماه ديده مي شود و كف دست روشني در فضا ظاهر مي شود."(كتاب الغيبه : نعماني، ص134 * بحار الانوار : مجلسي، ج52: ص233* منتخب الاثر: صافي، 441.)



امام صادق عليه السلام مي‌فرمايند:

"و وجه و صدر يظهران للناس في عين الشمس."

"صورت و سينه‌اي در قرص خورشيد براي همگان ظاهر مي‌شود."





واكنش مردم

وقوع صيحه آن زمان است كه اختلاف و تشتّت دامنگير جوامع شده باشد و تفرقه و جدايي سايه گستر. در آغاز سروشي آسماني گوش نواز مي‌شود و سپس كف دستي پديد مي‌آيد و بعد از اين وقايع صيحه آسماني طنين افكن مي‌گردد.

امير المؤمنين علي عليه السلام در فرازي از يك روايت كه در باب احوال آخر الزّمان ايراد فرموده‌اند مي‌فرمايند:

"...آنگاه امور مردم هرگز اصلاح نمي‌شود و هرگز نمي‌توانند در اطراف يك محور گرد آيند، تا هنگامي كه منادي از آسمان بانگ بر مي‌آورد: به سوي فلاني بشتابيد و از او دور نشويد. سپس كف دستي در آسمان ظاهر مي‌شود و به سوي او اشاره مي‌كند."(الملاحم و الفتن: سيّد بن طاوس؛48* بشارة الاسلام: كاظمي، ص79* روز گار رهايي: كامل سليمان، ج2: ص867.)



حالت و واكنش مردم در قبال صيحه را از زبان به حق ناطق امام صادق عليه السلام بشنويد:

"هنگامي كه بانگ آسماني را بشنوند، مانند كسي كه بر سرش مرغ نشسته باشد، خشكشان مي‌زند. تمامي دشمان خدا در برابر صيحه آسماني خاضع و منفقاد مي‌شوند. اگر در خبري هم دچار شكّ و ترديد باشند در مورد صيحه آسماني هيچ ترديدي هخواهند داشت، كه با نام پدر و نام اجداد طاهرين او (عج) ندا خواهند شد."( كتاب الغيبه : نعماني، ص136 و ص150* الزام الناصب: حائري، ص226 و ص176* روزگار رهايي: كامل سليمان، ج2:ص887.)







مفاد اين صيحه

حال که به وجود صیحه با مدد از روایت به اثبات رسید باید دید که مفاد این صیحه چیست؟ آیا فریادی بی مناسبت؟ یا نه ، ندایی است که پیام و فرمانی در بر دارد.

رسول اکرم صلّی الله علیه و آله می فرمایند:

"به هنگام خروج قائم عج منادی آسمان یانگ می زند: هان ای مردمان! خداوند مهلت ستمگران را پایان بخشید و بهترین امّت محمد صلّی الله علیه و آله را به پیشوایی و سرپرستی شما برگزید، خود را در مکّه به او برسانید"(کتاب الاختصاص: شیخ مفید* بحار الانوار: علّامه مجلسی، ج 52: ص304.)



امام باقر علیه السّلام در این باره می فرمایند"

"منادی آسمانی در اوّل صبح بانگ بر می آورد: ای مردمان! آگاه باشید که حق با علی و شیعیان اوست. شیطان که نفرین خدا بر او باد، در آخر همان روز بانگ بر می آورد: حق با سفیانی و پیروان اوست."(کمال الدّین: شیخ صدوق، ج2: ص652* الارشاد: شیخ مفید، ص 38* کتاب الغیبه: شیخ طوسی، ص266-267* اثبات الهداه: حرّعاملی، ج729* بحار الانوار: علّامه مجلسی، ج52: ص206* منتخب الاثر: صافی، ص457.)



که در صفهات پیشین گفتیم که این ندا همان صیحه می باشد.

طبع تبریز از ابی حمزه ثمالی روایت کرده گفت: گفتم به ابی عبد الله(حضرت صادق) علیه السّلام که ابی جعفر( حضرت باقر) علیه السّلام می فرمود خروج سفیانی حتمی است و طلوع آفتاب از مغرب نیز حتمی است و چیزهای دیگری بود که می فرمود از حتمیّّات است. که ما قسمت کوتاهی از آن را آورده ایم:

"در اوّل روز ندا کننده ای از آسمان ندا می کند که آن را هر گروهی به زبان های خودشان می شنوند که آگاه باشید، به درستی که حق با علی و شیعیان او است. پس از آن ندا می کند شیطان در آخر روز از زمین که حق با عثمان و شیعیان او است. پس در این هنگام در شک افتند داخل شوندگان باطل."(غیبت طوسی: ص282* نوائب الدّهور فی علائم الظّهور: ص4-5.)





زمان وقوع صیحه

به شهادت روایات موجود زمان وقوع این صیحه در شب جمعه بعد از نماز صبح، بیست و سوم از ماه مبارک رمضان است، که در لحظات آخر روز بیست و سوم صدای گریه ابلیس بلند می شود و مردم را به پیوستن به لشکریان سفیانی فرا می خواند.



در روایت بلند بالایی که ابن عقده از امام باقر علیه السّلام نقل می کند:

"...ندای آسمانی جز در ماه رمضان نخواهد بود که ماه رمضان ماه خدا است و آن بانگ جبرئیل است که به سوی حق فرا می خواند... ندای آسمانی در ماه رمضان، در شب جمعه، شب بیست و سوم رمضان است. هرگز در مورد آن دچار شکّ و تردید نشوید و گوش فرا دهید، و اطاعت کنید. و در پایان روز صدای ابلیس لعین بلند می شود که می گوید: فلانی مظلوم کشته شد. این بانگ نا بهنگام گروهی را به شک می اندازد و گروه کثیری با شکّ و تردید وارد آتش می شوند. نشانه بانگ جبرئیل این است که به نام قائم عج و نام پدرش ندا می کند. دختران پرده نشین نیز با شنیدن آن خوشحال می شوند و پدران و برادرانشان را تشویق می کنند که خروج کنند."(کتاب الغیبه: نعمانی، ص253* کتاب الغیبه: شیخ طوسی، ص274* بحار الانوار: علامه مجلسی، ج52: ص230و 234و 290و 348و 354* منتخب الاثر: صافی، ص434و 448و 449.)